یکی از شایع‌ترین مشکلات روانی است که به گفته کارشناسان دلایل شیوع اختلالات تیک چندان مشخص نیست ولی تخمین زده می‌شود بین ?تا?? درصد کودکان در سنین مدرسه نیز نوعی از اختلال تیک را تجربه می‌کنند.
دکتر علیرضا پیرخائفی روان‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه تیک‌ها را از فعالیت‌های حرکتی – صوتی می‌داند که به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتند و در آن فرد توان مقاومت خود را از دست داده و ظاهرا مقابله با آن هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.
وی پریدن گوشه چشم، پرش در ناحیه‌گردن و حرکات اضافه در شانه را از تیک‌های حرکتی می‌داند و درخصوص تیک‌های صوتی ابراز می‌کند در این‌گونه تیک‌ها علاوه بر تکان‌های عضلات، سیستم صوتی نیز (مانند صاف کردن گلو، خرخر کردن و بالا کشیدن بینی و …) درگیر می‌شود.
? علل بروز تیک
این روان‌شناس تیک را امری عادی دانسته و اظهار می‌کند؛ همه ما به نوعی با این معضل درگیر هستیم، ولی در برخی افراد این درگیری بروز بیشتری دارد.
وی با بیان این‌که اختلال تیک می‌تواند ریشه‌های هیجانی داشته باشد، فضای متشنج خانواده‌ها را یکی از علل مهم تشدید این اختلال ذکر می‌کند و در ادامه می‌افزاید: معمولا افراد تحت شرایط ویژه‌ای دچار عدم تعادل در بخشی از سیستم عصبی‌شان می‌شوند که تیک را افزایش می‌دهد، همچنین دکتر پیرخائفی، علل ژنتیکی را نیز در ظهور تیک‌های مزمن تاثیرگذار دانسته و می‌گوید: هیچ‌گاه تیک‌ها شکل یکسانی نداشته و گاه به صورت خفیف و گاه به صورت شدید بروز می‌کنند بنابر این نمی‌توان مطمئن شد که افراد مبتلا، در شرایط یکسانی قرار خواهند داشت.
? سن بروز
طبق بررسی‌های انجام شده، تیک‌ها از ? سالگی تا اواخر دوره نوجوانی، (?? سالگی) بروز می‌کنند و فشارهای عصبی تحمیل شده برخانواده و کودک منشأ بروز اختلال، در سیستم حرکتی می شود و به نوعی آنها را درگیر می‌کند.عضو هیات علمی دانشگاه این اختلال را به ? نوع ویژه تیک توره یا ترکیبی (حرکتی صوتی)، تیک مزمن (با زمان طولانی که پایه‌های ژنتیکی دارد) و «تیک گذرا» (که شایع‌ترین نوع است) تقسیم می‌کند.
? درمان تیک
دکتر پیرخائفی ضمن اعلام این که تیک‌ها جزو اختلالات پیچیده عصبی محسوب نمی‌شوند و متخصصان مربوطه با تجویز خود می‌توانند این اختلال را از بین ببرند متذکر می‌شود: کنترل هیجان و استرس می‌تواند سهم بسزایی در هسته درمان داشته باشد. وی هیجان و استرس را در افراد متفاوت دانسته و عوارض و حساسیت پوستی، بیماری‌های قلبی عروقی، تیک و … را از انواع آن می‌داند.
این روان‌شناس روش‌های آرام‌بخشی، آموزشی و دارویی را از انواع درمان این اختلال بیان می‌کند و معتقد است با به کارگیری درمان‌های آموزشی درخصوص کودکان می‌توان به نتایج خوبی دست یافت و بدین وسیله رشد قارچ گونه این اختلال را از دوران کودکی گرفت.
وی با اشاره به این که منشأ بروز اختلال تیک را کانون خانواده تشکیل می‌دهد، بهسازی فضا و ساختار خانواده را مفید تلقی می‌کند.
دکتر علیرضا پیرخائفی با اشاره به این که تیک یک برون داد محسوب می‌شود، آن را نشانه‌ای از اتفاقاتی می‌داند که در سیستم روانی جسمانی افراد رخ می‌دهد که به طبع این نشانه‌ها قابل مطالعه و درمان هستند.
? چه باید کرد؟
یکی از نکاتی که درخصوص انواع تیک‌ها حائز اهمیت است، نوع برخورد و نگاه عوام به آن است که این نوع رفتار باعث می‌شود فرد دچار احساس ناخوشایندی شود و خود را از انظار پنهان کند و در صورت افزایش بیش از حد این اختلال، حتی در رفتارهای اجتماعی فرد نیز تاثیرگذار خواهد بود.
این عضو هیات علمی دانشگاه بهترین راه پیشگیری از اختلالات تیک را «تخلیه فشار و تنش‌های عصبی» بیان می‌کند که با فراهم کردن فضاهای تفریح و ورزش می‌توان با آن به مقابله پرداخت.
وی در پایان با اشاره به این که نباید به تیک‌های کوتاه مدت اعتنا کرد، اظهار می‌کند: اگر افراد با نشانه‌های طولانی مدت تیک مواجه شدند باید برای جلوگیری از اختلالات بزرگ‌تر به روان‌پزشک و یا روان‌شناس مراجعه کنند.
| کد قالب جدید قالب های پیچک |
